طرح «دارویار» گامی برای اصلاح بازار سلامت یا تکرار شکست طرح تحول؟

طرح «دارویار» مانند هر طرح کارشناسی دیگری نقاط قوت و ضعف خودش را دارد اما نگارنده معتقد است نقاط قوت آن در صورت رعایت ملاحظاتی بر نقاط ضعفش غلبه یافته و می‌تواند گامی موثر و مهم در جهت بهبود وضعیت سلامت کشور باشد.

نقاط قوت طرح

۱. این طرح گستره و عمق پوشش بیمه‌ای را افزایش می‌دهد. یعنی تعداد داروها و درصد پوشش بیمه‌ای‌شان رو به افزایش خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این اتفاق باعث کاهش پدیده‌ نامطلوب پرداختی از جیب برای بیماران خواهد بود.

۲. این اتفاق سبب تمایز دارو به‌عنوان کالای سلامت از سایر کالاهای مصرفی و روزمره خواهد شد؛ یعنی وقتی فرد برای مصرف خودسرانه‌ دارو چند برابر حالت بیمه‌ای پول پرداخت کند عقلا سراغ خوددرمانی نخواهد رفت و در نتیجه خبری از کیسه‌های داروی مصرف‌نشده در خانه‌ هر ایرانی نخواهد بود.

۳. با این اتفاق نوعی رقابت واقعی در حیطه‌ قیمت و کیفیت شکل خواهد گرفت. با کاهش فاصله‌ قیمتی بین داروها وزن عامل قیمت و تمایل به پرداخت در انتخاب کالا کم شده و وزن کیفیت افزایش پیدا خواهد کرد که این خود عقلا باید باعث رشد کیفی تولیدات در یک بازار رقابتی شود.

افزایش قیمت داروهای خارجی در صورت حذف کامل ارز واردات از محصول نهایی می‌تواند به «تغییر رفتار در مصرف توسط بیمار، کاهش پاسخ‌دهی به دارو در برخی بیماران، افت رقابت با محصول خارجی و کاهش قدرت چانه‌زنی برای خریداران خدمت» منجر شود.نقاط ضعف و نگرانی در این مسیر
۱. نکته نخست اینکه تجربه‌ طرح تحول سلامت هنوز جلوی چشم ماست. طرحی که به دلیل عدم رعایت اصول بهینگی، صرفه‌جویی در مصرف و مدیریت مصرف خدمات توسط بیماران منجر به تخلیه‌ سریع منابع و شکست طرح شد.
هرچند که در طرح دارویار با توجه به سخت‌گیری بیمه‌ها در تحویل دارو، تعداد داروهای تحویلی، پایان دوره‌ مصرف و در نهایت اعمال شرایطی برای کنترل مصرف دارو به نظر می‌رسد که می‌توان در این بخش، آینده‌ روشن‌تری برای این طرح متصور بود.

۲. مشکل دیگر، بحث داروهای خارجی است. یعنی افزایش قیمت داروهای خارجی در صورت حذف کامل ارز واردات از محصول نهایی می‌تواند به «تغییر رفتار در مصرف توسط بیمار، کاهش پاسخ‌دهی به دارو در برخی بیماران، افت رقابت با محصول خارجی و کاهش قدرت چانه‌زنی برای خریداران خدمت» منجر شود.
همچنین این احتمال نیز وجود دارد در داروهایی که قیمت آزاد آن به نمونه‌های خارجی نزدیک‌تر است شاهد قاچاق دارو به داخل کشور و رونق گرفتن بازار سیاه باشیم. به ویژه اگر در طول زمان، کیفیت داروهای تولیدی افت دچار افت شود.

۳. نگرانی دیگر، بحث تامین منابع و کاهش دوره‌های تسویه است؛ یعنی باز اگر قرار باشد دوره‌های تسویه مانند زمان اجرای طرح تحول طولانی‌شده و این موضوع به سرمایه در گردش شرکت‌ها و داروخانه‌ها به‌عنوان گروه هدف این سیاست ضربه بزند، در طولانی‌مدت بازار دارویی شاهد کمبود و تعطیلی خواهد بود.
بنابراین خیلی مهم است که طرح روی منابع مشخص، معین و قابل استحصال تکیه داشته باشد. نه مانند طرح تحول روی منابع غیرقابل تحققی که در نهایت یکی از دلایل زمین خوردن طرح شد.

با این حال، مهم‌ترین اثر مثبت این طرح را تغییر رفتار مصرفی سلامت در مردم می‌بینم و امیدوارم که این طرح به کاهش سرانه‌ داروی مصرفی در کشور منجر شود. همچنین می‌شود امیدوار بود که این نخستین گام در واقعی کردن تعهدات مالی سلامت بوده و به‌زودی چیزی شبیه این طرح برای سایر خدمات پزشکی هم اجرا شود.

با این روش هم پزشکان، پرستاران، دندان‌پزشکان و... به حق واقعی خودشان می‌رسند، هم وضعیت پرداختی از جیب بهبود پیدا می‌کند و هم زمینه برای اجرای طرح‌های عدالت‌محور در بخش سلامت هموار می‌شود. اما تا آن زمان باید منتظر مانده و ببینیم که طرح «دارویار» تا چه اندازه موفق خواهد بود.

* داروساز و پژوهشگر حوزه سیاستگذاری سلامت

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: اقلام دارویی ، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ، بهداشت و سلامت

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: اقلام دارویی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بهداشت و سلامت طرح تحول

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۰۰۳۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا تجربه شکست خورده را تکرار می‌کنید؟

به گزارش «تابناک»، محمد مهاجری در روزنامه اعماد نوشت: این مطلب را در کمال اکراه می‌نویسم زیرا به عنوان یک معتقد و ملتزم به حجاب تمایل ندارم نوشته‌ام همسو با مخالفان این حکم تلقی شود اما آنچه وادارم می‌کند بنویسم نگرانی عمیق از این موضوع است که اظهارات و عملکرد برخی مسوولان در زمینه مقابله با بی‌حجابی را دقیقا دارای نتیجه عکس پیش‌بینی می‌کنم و تصورم آن است که همچون مواردی که به آن اشاره خواهم کرد، نه‌تنها به با حجاب کردن و دیندارکردن جامعه کمکی نمی‌شود، که باحجاب‌ها را نیز در اراده و تصمیم‌شان متزلزل می‌کند.

سردار رادان فرمانده محترم نیروی انتظامی مدتی پیش تاکید کرد که مقوله حجاب، کاملا فرهنگی- اجتماعی است و نه امنیتی. این سخن درست او، اما در ادامه هیچ راه‌حلی جز برخورد پلیسی نمی‌یابد. اساسا ما عادت داریم هر موضوع فرهنگی یا اجتماعی را تبدیل به کیس سیاسی کنیم. وقتی این مقوله سیاسی شد، ظرفیت امنیتی شدن پیدا می‌کند و بعد از آن هم معلوم است چه اتفاقی رخ می‌دهد. مدتی قشون‌کشی و دعوا و جنگ برپا می‌شود؛ دایره بحران گسترش می‌یابد؛ فاجعه‌ای خلق می‌شود؛ بگیر و ببند راه می‌افتد؛ جامعه به اوج التهاب می‌رسد ... و نهایتا زخمی ناسور بر تن جامعه می‌ماند. ظاهر اوضاع آرام می‌شود و آتشی که برافروخته شد، برای مدتی زیر خاکستر می‌ماند و در انتظار فرصتی دیگر برای غائله‌ای دیگر روز‌شماری خواهیم کرد.

در سال ۱۳۵۸ موضوع موادمخدر، مساله‌ای جدی بود. مرحوم صادق خلخالی افتاد به جان قاچاقچی‌های مواد مخدر و احکام اعدام و حبس‌های طویل‌المدت که از پس یکدیگر صادر و اجرا می‌شد. اهمیت موضوع آنقدر بالا بود که پرونده‌های مواد‌مخدر در دادگاه انقلاب (و نه دادگاه عمومی) رسیدگی می‌شد. هنوز هم همین است. نتیجه‌اش چه شد؟ مواد مخدر جمع شد؟ تعداد معتادها کاهش یافت؟ الان وضع اعتیاد در جامعه مطلوب است؟هشدارهایی که پلیس در مورد کاهش سن اعتیاد و فراگیری آن می‌دهد، می‌بینید و می‌شنوید؟ همه‌چیز گویای آن است که قلع و قمع‌های آن روزگار نتیجه‌اش بسیار کمتر از هزینه‌اش بوده. 

ممکن است عده‌ای بگویند اگر همین برخوردها نبود، الان وضعیت‌مان بسیار بدتر از این بود. این از آن شبه استدلال‌هایی است که فقط مطرح‌کنندگانش را فریب می‌دهد و روش‌های بی‌نتیجه قبلی را توجیه می‌کند. برخورد با ماهواره و جمع‌آوری دیش‌ها نمونه بعدی است. مگر ماموران از در و دیوار خانه‌های مردم بالا نرفتند؟ مگر با راپل به روی بام خانه‌ها فرود نیامدند؟ نتیجه چه شد؟ این دیگر مانند مورد قبلی نیست که بگویند اگر برخورد نمی‌کردیم الان وضعیت بدتر بود.

اتفاقا افزایش روز افزون ماهواره‌ها ثابت کرد آن هجوم‌ها نه تنها هیچ سودی نداشت که پلیس و تصمیم‌گیران را از چشم مردم انداخت. و امروز درصد استفاده‌کنندگان از ماهواره بر همه عیان است. نتیجه آنکه در دو مقوله موادمخدر و ماهواره، با همه تصمیمات شدید، نتیجه دلخواه عاید کشور نشد. در موضوع حجاب نیز چنددهه است روش‌های مختلف انتظامی تجربه شده و باز هم نتیجه معلوم است. اگر آنگونه که آقای رادان می‌گوید، این موضوع، فرهنگی و اجتماعی است، چرا با واردکردن پلیس، نتیجه محتوم گذشته را به جان می‌خرد و تجربه شکست خورده را تکرار می‌کند؟پرسشی که فرمانده محترم پلیس باید به آن پاسخ دهد اینکه در گشت ارشاد (و اخیرا طرح نور) می‌خواهند با چه چیز مقابله کنند؟ با «بی‌حجاب » یا «بی‌حجابی »؟ قاعدتا آنچه را پلیس مامور اجرای آن است برخورد با بانوان بی‌حجاب است .

به عبارت دقیق‌تر، پلیس با همه توان خود وارد شده تا با معلول مقابله کند و کاری به علت ندارد. خب محصول این کار چیست؟ به خانمی تذکر داده می‌شود. او شال یا روسری‌اش را کمی بالاتر می‌آورد و وقتی از جلوی پلیس رد شد دوباره همان تیپ قبلی مشاهده می‌شود. آیا این همه قانون و مقررات و توصیه و مصاحبه و اطلاعیه، برای این است که بانوان فقط جلوی چشم پلیس باحجاب باشند؟ حتی در قانون بعدی که اگر به تصویب شورای نگهبان برسد، خانم‌ها باید در برابر دوربین‌های متعدد، باحجاب باشند و هر جا دوربین و مامور نبود آزادند.

خودمان را جای ماموران پلیس و حتی نیروهای آمر به معروف که وظیفه تذکر به بی‌حجاب‌ها را دارند بگذاریم.

آیا وقتی می‌بینیم تذکرمان فقط برای چندثانیه فایده دارد و یک خانم بی‌حجاب 50متر آنطرف‌تر، کار خودش را می‌کند، فرسوده نمی‌شویم؟ حس « سر کار بودن » پیدا نمی‌کنیم؟دلیلش این است که همه مسوولان، در درک موضوع دچار ساده‌اندیشی‌اند و پدیده بی‌حجاب و بی‌حجابی را از هم جدا می‌دانند. و لابد می‌گویند چون برای دومی کاری نمی‌کنیم لااقل جلوی اولی را بگیریم. مجددا برمی‌گردم به مثال موادمخدر. در همان سال‌های پرحرارت، چه بسیار معتادانی که به زندان و جریمه و... محکوم شدند اما دیری نگذشت که با اختراع جمله «معتاد بیمار است، نه مجرم » از همه افعال گذشته دست کشیدیم.

کوتاه سخن آنکه تا وقتی مثل نماینده بی‌تربیت اصفهان درمجلس، بی‌حجابی را پیش درآمد جرایم جنسی زشت، ترسیم می‌کنیم و برای پوشیدن جامه عفت برجامعه برنامه نداریم، ناگزیریم دست به دامان پلیس شویم.

جناب آقای رادان را دعوت می‌کنم با لباس شخصی همراه خانواده محجبه خود در نقاط مختلف شهر تردد کنند و درد‌دل‌های خانواده‌های متدین را که از برخورد نامتعارف پلیس با مقوله بی‌حجابی گله‌مندند بشنوند. قطعا در تصمیم‌شان مبنی بر اینکه برخورد با بی‌حجابی مهم‌تر است، یا مقابله با بی‌حجاب رجحان دارد، موثر خواهد بود.